Παράγοντες που μπορούν να παίξουν ρόλο στην εμφάνιση αυτού του είδους της φοβίας είναι: οι δάσκαλοι, οι συμμαθητές, η αποτυχία στα μαθήματα, ο αποχωρισμός από τους γονείς, το μέγεθος του σχολείου, οι εξετάσεις, οι εξωπραγματικές προσδοκίες, οι υπερβολικές απαιτήσεις των γονιών, οι μαθησιακές δυσκολίες, η πιθανή εμφάνιση κατάθλιψης στο παιδί κλπ.

Μια άποψη θεωρεί ως κύριο παράγοντα τεμφάνισης της σχολικής φοβίας το λεγόμενο "άγχος του αποχωρισμού" που βιώνουν τα παιδιά, τα οποία φοβούνται οτι κάτι κακό θα συμβεί στους γονείς τους, με αποτέλεσμα να μην θέλουν να τους αποχωριστούν, να επιθυμούν να βρίσκονται συνέχεια κοντά τους, να αρνούνται να πάνε σχολείο και να συμμετάσχουν σε διάφορες εκδηλώσεις με άλλους συνομιλήκους τους (π.χ.πάρτυ).

Η σχολική φοβία παρουσιάζεται ως εξής: την ώρα του πρωϊνού το παιδί εκδηλώνει συμπτώματα όπως ναυτία, εμετό, διάρροια, πονοκέφαλο, πόνους στο στομάχι. Τα συμπτώματα αυτά εξαφανίζονται αυτόματα μόλις το παιδί πάρει από τους γονείς του την πολυπόθητη άδεια παραμονής στο σπίτι ή την άδεια του δασκάλου να φύγει από το σχολείο. Η έναρξή της μπορεί να είναι αιφνίδια ή σταδιακή, το παιδί δηλαδή για μέρες ή και εβδομάδες αρχικά νιώθει άγχος, δυσφορία, αλλαγές στις συνήθειές του, αυτοπεριορίζεται στο σπίτι και τελικά αρνείται να πάει στο σχολείο.

Να διευκρινιστεί ότι ο όρος "σχολική φοβία" δεν είναι ταυτόσημος με τον όρο "σκασιαρχείο". Το παιδί που κάνει σκασιαρχείο εκδηλώνει τα ψυχολογικά του προβλήματα φεύγοντας, κρυφά από την επίβληψη ενηλίκων (γονιών, δασκάλων), λέει ψέματα και περνά το χρόνο του σε χώρους διασκέδασης μόνο με άλλους συνομιλήκους.