Η δυσκολία στην άσκηση ελέγχου στο πόσο πολύ μπορούμε να φάμε, φαίνεται εν μέρει να σχετίζεται με την ενστικτώδη ορμή της 'πείνας'. Το αίσθημα της πείνας είναι μια πολύ ισχυρή ορμή, η οποία οργανώνει το εξαιρετικά περίπλοκο ρεπερτόριο συμπεριφορών, που αφορούν την αναζήτηση και την κατανάλωση τροφής. Συνεπώς, δεν προξενεί εντύπωση ότι η άσκηση αυτοελέγχου για τη διατήρηση του ενεργειακού ισοζυγίου σε σταθερά επίπεδα για πολλούς ανθρώπους, ανεξάρτητα του βάρους, αποτελεί μια πραγματική ψυχοβιολογική πρόκληση.

Ένα άλλο στοιχείο που συμβάλλει στις 'εξαρτησιογόνες' ιδιότητες της τροφής είναι και ότι η πρόσληψη καθεαυτή της τροφής αποτελεί μια εμπειρία μεγάλης 'ανταμοιβής' για τον οργανισμό, όχι μόνο γιατί περνά την πείνα, αλλά και λόγω της αισθητηριακής απόλαυσης που προσφέρει το καλό φαγητό. Τέτοιες εμπειρίες 'ανταμοιβής' οι άνθρωποι συνήθως έχουν την τάση να 'μαθαίνουν' να τις επαναλαμβάνουν με έναν αυτόματο τρόπο.

Διάφοροι ερευνητές ανά τον κόσμο έχουν επίσης ασχοληθεί και με την υπόθεση ότι ιδιαίτερα συστατικά που περιέχονται στις τροφές μπορεί να προκαλούν 'πραγματική' εξάρτηση. Συστατικά που έχουν ενοχοποιηθεί ιδιαίτερα είναι οι υδατάνθρακες. Υπάρχει η άποψη ότι κάποιοι άνθρωποι καταναλώνουν υπερβολικά υδατάνθρακες (π.χ. καραμέλες, γλυκά, ζάχαρη κ.λπ.) διότι τους λείπει από το νευρικό σύστημα η ουσία σεροτονίνη. Η έλλειψη αυτής της ουσίας σχετίζεται με την εκδήλωση κατάθλιψης, και έτσι υποστηρίζεται ότι κάποιοι άνθρωποι υπερκαταναλώνουν υδατάνθρακες για να αντιμετωπίσουν την κατάθλιψή τους, με το τίμημα των περιττών κιλών ή της παχυσαρκίας.

Μια άλλη τροφή που έχει μελετηθεί είναι η σοκολάτα. 'Ολοι ξέρουμε ότι υπάρχουν άνθρωποι που πραγματικά 'πεθαίνουν' για μια σοκολάτα. Πολλές από τις ουσίες που περιέχονται στην σοκολάτα είναι υποψήφιες για την ερμηνεία αυτού του φαινομένου, όπως η καφεϊνη, η θεοβρωμίνη, η τυραμίνη και φαινυλαιθυλαμίνη, αλλά δεν υπάρχει ομοφωνία. Να σημειωθεί ότι τέτοια εξάρτηση δεν παρατηρείται με την άσπρη σοκολάτα.